BEBEKLER NEDEN "HAYIR" DERLER?

AĞLAMAYLA "HAYIR"

İlk “hayır” elbette anneye karşı gösterilir. Bir sözle değil bir duyguyla kendisini belli eder. Bebek, rahatsızlık hissettiği bir durumda kalırsa ağlayarak “hayır”ını ifade eder. Susması ve kendinden memnun bir biçimde durması onun istediğini ve huzur içinde olduğunu gösterir. Bebek “hayır” ile hangi durumun içinde olmak isteyip istemediğini gösterir. Açlık-tokluk, temizlik-kirlilik, huzur-karmaşa bebeklerin genetik olarak ayırt edebildiği durumlardır.

İSTEMEDİĞİ YEMEĞE "HAYIR"

Bebeğin ikinci “hayır”ı yine bir söz değil bir harekettir. Yemek istemediği zaman başını diğer yana çevirerek bunu ifade eder. Bebek hangi yemeği içine almayı isteyip istemediğini dile getirirken ruhsal olarak da neyi içine alacağını ya da almayacağını belirler. Hoşlanmadıklarını, tadını sevmediklerini ifade eder.

YABANCILARA "HAYIR"

Küçük çocuklar sevdikleri kişilerin yanında olmak, sevmediklerinden ve yabancılardan uzak durmak isterler. Böylelikle çocuk, ruh dünyasında yer vermek istediği yani sevdiği kişilere evet, istemediği kişilere “hayır” der. Önceleri bunu sezgisel olarak yaparken ayrımını tanıdık olanlar ve yabancılar üzerinden belirler.

PİSLİĞE “HAYIR”

İlk günlerinden itibaren bebek altını kirlettiğinde huzursuz olur ve ağlar. 2-3 yaşlarına geldiğinde kaka ve çiş onun için farklı bir anlam kazanır. Bedeninin ürettiği, tamamen kendi yapımı olan ve ondan çıkan değerli bir ürün olur. Hareket kabiliyeti artınca farklı pisliklere bulaşabilme olasılığı doğar. Bu düzeye gelince anne-babanın rehberliği ile temiz ve kirliyi birbirinden ayırt etmeyi öğrenir. Onu kirletecek, zehirleyecek, karnını ağrıtacak, hasta edecek nesnelerden uzak durur.

GÜCÜN VE BİREYSELLİĞİN İŞARETİ OLAN "HAYIR"

Bebek büyüdükçe ve iradesini göstermeye başladıkça “hayır”larında direterek ve inatlaşarak bireyselliğini perçinler. “hayır”ları ile özerkliğini ve gücünü tanır. Sınırlarını ne kadar geliştireceğini dener. Gücünün tadına varır. “hayır”ı kullanarak dikkat çektiğini hisseder.

Bebek “hayır”larını ebeveynlerinden ayrışmak için kullandığı kadar ayrışmamak için de kullanır. Uyumaya gitmek istemez, arkadaşlarından ayrılmak istemez ...

KİMLİĞİN SEÇİMİNDE "HAYIR"

Çocuk büyüdükçe kimliği belirlenir. Cinsel kimlik, milli kimlik, dini kimlik gelişir. Cinsel kimlik ilk geliştirilen kimliklerdendir. Çocuğun önünde iki kimlik vardır: erkek ve kız. Bedensel cinsiyet kimliğini pekiştirirken diğer kimliğin özelliklerine “hayır” der. Neye “hayır” neye “evet” diyeceğini bilemezse bir kimlik oluşturamaz, sınırlarını belirleyemez.

Tüm bu “hayır”lar çok net ve kolay öğrenilir süreçler değildir. Çocuklar neye “hayır” neye “evet” diyeceklerini bir miktar sezseler de bunları anne-babalarının önderliğinde netleştirirler. Anne-babadaki kafa karışıklıkları, korkular, bilgisizlikler ya da ihmaller bu sürece rengini verir. Çocuğun kimliği ve ilişkileri gelişirken “hayır” konusu üzerinde titizlikle durulması gereken çok önemli bir konudur.